III RC 187/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Brodnicy z 2023-05-19
Sygn. akt III RC 187/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 19 maja 2023 r.
Sąd Rejonowy w Brodnicy Wydział III Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący: Sędzia Renata Antkowiak
Protokolant: st.sekr.sądowy Karolina Klufczyńska
po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2023 roku w Brodnicy
na rozprawie
sprawy z powództwa W. K.
przeciwko B. K.
o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej
1/ oddala powództwo,
2/ kosztami sądowymi obciąża powoda,
3/ zasądza od powoda W. K. na rzecz pozwanej B. K. kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego pozwanej.
Sygn. akt III RC 187/22
UZASADNIENIE
Powód W. K. dnia 16 września 2022r. złożył w tut. Sądzie pozew
o ustanowienie rozdzielności majątkowej między nim i pozwaną B. K. powstałej wskutek zawartego przez nich w dniu 16 sierpnia 2003r. w B. związku małżeńskiego -
z dniem 1 stycznia 2022r. Ponadto wnosił on o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Pozwana B. K. w odpowiedzi na pozew wnosiła o ustanowienie rozdzielności majątkowej między stronami z dniem 15 marca 2021r. oraz o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. Ponadto wnosiła ona o zasądzenie od powoda na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.
Na rozprawie powód wskazał, że wnosi jak w pozwie, ale nie sprzeciwia się ustanowieniu rozdzielności majątkowej z datą wskazaną przez pozwaną w odpowiedzi na pozew tj. z dniem 15 marca 2021r. i takie stanowisko prezentował do końca postępowania w sprawie.
Pozwana natomiast w toku postępowania - w świetle zeznań powoda i przesłuchanego świadka - zmieniła stanowisko w sprawie wnosząc o oddalenie powództwa w całości i tylko z daleko idącej ostrożności procesowej wskazała, że gdyby Sąd uznał za zasadne powództwo, to ta rozdzielność powinna być ustanowiona z datą wskazaną w odpowiedzi na pozew.
Sąd ustalił, co następuje:
W. K. i B. K. zawarli związek małżeński dnia 16 sierpnia 2003r. w B., zarejestrowany w Urzędzie Stanu Cywilnego w B. - oznaczenie aktu: 0402042/00/AM/ (...). Strony nie zawierały umów majątkowych małżeńskich - łączył je system wspólności majątkowej małżeńskiej. Małżonkowie K. prowadzili wspólne gospodarstwo domowe i zamieszkiwali razem na gospodarstwie rolnym w J.. Z małżeństwa mają oni dwoje małoletnich dzieci i trzecie dziecko pełnoletnie – jeszcze uczące się. Mieszkając jeszcze razem z żoną i dziećmi powód w marcu 2021r. związał się z inną kobietą. Początkowo pozwana o tym nie wiedziała, kobieta z którą związał się jej mąż, przychodziła do nich domu, ponieważ była bliską znajomą całej rodziny.
Pozwana w 2021r. spostrzegła, że zachowanie męża się zmieniło, odnośnie tego wskazała: „ Od połowy marca 2021r. to tak się zaczęło, że przestał kupować zakupy dla nas wszystkich, sporadycznie kupował dla nas wszystkich, ja wtedy te zakupy musiałam robić ze swoich pieniędzy dla nas wszystkich, powadziliśmy wspólne gospodarstwo, wspólnie się żywiliśmy, ja prałam, gotowałam. Nie kupował i nie dawał pieniędzy na te zakupy. Wtedy zaobserwowałam, że coś jest nie tak i to się zbiegło, zauważyłam że wypływają środki z konta męża i to jego zachowanie, bo on zaczął znikać z domu na noc”. Pozwana wyjaśniła też, że mąż wcześniej gotówki nie dawał jej na dzieci, ale jechał do sklepu i robił zakupy spożywcze do domu dla nich wszystkich a resztę to ona finansowała ze swoich pieniędzy: wyjazdy, wycieczki, ubrania dla dzieci itp.
Powód potwierdził, że wcześniej zarządzał wspólnie z żoną majątkiem, konsultowali oni między sobą i informowali się, co trzeba kupić, wzajemnie informowali się o dokonywanych wypłatach pieniędzy z konta i ich przeznaczeniu. Od marca 2021r. powód wypłacał pieniądze bez informowania żony, a wcześniej ją informował, że wypłaca i na co. Jak w 2020r. brał kredyt, to żona o tym wiedziała i żona poręczała ten kredyt czy też wyrażała zgodę na jego wzięcie. Jak powód brał kredyt na zakup maszyn w lipcu 2022r. to wtedy nie była potrzeba zgody żony, ale też nie poinformował on żony o tym, a był to kredyt na kwotę 100 tyś zł. Wprawdzie powód wskazywał, że wszystkie kredyty spłaca sam i nie ma żadnych zalegliście w spłacie kredytów ani też nie ma innych zobowiązań, ale też równocześnie podał, że nie ma wiedzy, by żona zaciągała kredyty, pożyczki bez jego wiedzy i zgody i nie dotarły do niego informacje, by musiał za żonę coś spłacać. Powód przyznał też, że: „Od marca 2021r, kiedy związałem się z partnerką, to zacząłem wypłacać z mojego konta rolniczego, do którego żona miała dostęp, była pełnomocnikiem do tego konta, miała upoważnieniem do tego konta. Zacząłem wypłacać kwoty po 3 tyś zł, bo taki miałem limit na karcie, nieraz codziennie wypłacałem taką kwotę, mogło być 20 tyś zł, wcześniej jak wypłacałem z tego konta, to informowałem przeważnie żonę. Żona mogła wypacać z tego konta, mogła pobrać z banku, bo kartę miałem ja”.
Powód zarzucił żonie to, że pobrała sobie z tego konta w czerwcu 2021r. jednorazowo kwotę 6 000 zł. Po tej wypłacie zablokował on żonie dostęp do konta, bo spodziewał się, że „wyczyści” to konto. Powód podejrzewał, że żona zorientowała się, że wypłacił on wcześniej od marca 2021r. taką dużą kwotę z tego konta bez informowania żony o tym i wtedy ona pobrała te 6 000 zł. Przyznał też, że wtedy jak żona wypłaciła te pieniądze, to on jej nie płacił alimentów na dzieci.
Pozwana wyjaśniła, że: „Jeżeli chodzi o te 6 tyś zł, które wypłaciłam z konta męża to informowałam męża, że zakupiłam za te pieniądze rowery, to były 3 rowery za łączną kwotę 6 tys zł., załączyłam do sprawy rozwodowej faktury za zakup tych rowerów. Poinformowałam męża dopiero po wypłaceniu tych pieniędzy i po zakupie tych rowerów. To była jedyna sytuacja, kiedy ja samodzielnie zadecydowałam naszymi wspólnymi środkami. Wcześniej my wzajemnie z mężem informowaliśmy się, co kto wypłaca i na co jest przeznaczane. Teraz samodzielnie dokonałam tej wypłaty, bo spostrzegłam, że zachowanie męża się zmieniło i zaczął on wyprowadzać środki z tego konta nie informując mnie, chował te pieniądze w gotówce, zamykał je w swoim pokoju na klucz i nie mówił na co je przeznacza, w tym czasie nie dawał żadnych pieniędzy na dzieci”.
Pozwana wiedząc już o związku męża z tą drugą kobietą wraz z dziećmi we wrześniu 2022r. wyprowadziła się od męża i zamieszkała w wynajętym mieszkaniu w B.. Podawała, że podczas wizyty u psychologa zalecono jej, by wraz z dziećmi wyprowadziła się z dotychczasowego miejsca zamieszkania, ponieważ dzieci źle to znosiły, że ta druga kobieta przychodziła do nich na gospodarstwo.
Powód wystąpił z pozwem o ustanowienie rozdzielności majątkowej 16 września 2022r. tj. w czasie, kiedy w toku była już sprawa o rozwód. Z pozwem o rozwód wystąpiła B. K.. Sąd Okręgowy w Toruniu wyrokiem z dnia 9 stycznia 2023r., sygn akt I C 2580/21 rozwiązał związek małżeński B. K. i W. K. przez rozwód bez orzekania o winie. W wyroku tym wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi stron Sąd powierzył obojgu rodzicom i ustalił miejsce zamieszkania dzieci przy matce, na oboje rodziców nałożył obowiązek ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletnich dzieci i tytułem udziału ojca w tych kosztach zasądził od niego alimenty w kwotach po 1200 zł na każde z dzieci. Wyrok ten uprawomocnił się 16 stycznia 2023r.
Z chwilą uprawomocnienia się tego wyroku z mocy prawa ustał między W. K. i B. K. ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Powód - pomimo orzeczonego pomiędzy nim i B. K. rozwodu i tym samym pomimo ustania z mocy prawa łączącego ich wcześniej ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej - podtrzymywał powództwo w tej sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej pomiędzy nim i pozwaną z datą wsteczną tj. z dniem 1 stycznia 2022r. bądź z datą 15 marca 2021r. wskazywaną w odpowiedzi na pozew, na którą on się godził.
Powód w uzasadnieniu pozwu podał m.in., że nie ufa pozwanej i obawia się, że konflikt pomiędzy nimi może w przyszłości doprowadzić do znacznego uszczerbku w ich majątku wspólnym. Wskazał przy tym na tę okoliczność, że 16 czerwca 2021r. żona bez jego wiedzy i zgody wypłaciła z jego rachunku bankowego kwotę 6000 zł; ponadto obawia się on, że od momentu faktycznego ustania pożycia pomiędzy nimi żona mogła zaciągnąć zobowiązania finansowe, za które bez orzeczenia rozdzielności majątkowej może on być odpowiedzialny. Równocześnie podał, że pozwana pracuje zawodowo w Urzędzie Gminy w B., gdzie uzyskuje godne wynagrodzenie, którym swobodnie dysponuje i które w zupełności wystarcza na jej utrzymanie. Przed Sądem wyjaśnił, że ta data 1 styczeń 2022r., od której domaga się ustanowienia rozdzielności majątkowej, to jest data, kiedy zaczął płacić alimenty na dzieci i też w styczniu 2022r. dostał pozew o rozwód, z którym wystąpiła żona. Ponadto powód wykazywał, że od 1 stycznia 2022r. nie mieli oni z żoną wspólnego zarzadzania majątkiem, a w zasadzie od 1 marca 2021r., kiedy on związał się z partnerką i to wtedy podejmował wszystkie decyzje sam w tym decyzje związane z gospodarstwem. Przyznał, że samodzielnie zadecydował, że sam będzie podejmował te decyzje, żony o to nie pytał, bo już nie rozmawiali ze sobą. Nie wiedział czy żona zaciągnęła jakieś kredyty, czy ma jakieś spłaty. Nikt też nie przyszedł do niego i nikt nie chciał, aby spłacał on za żonę jakieś zobowiązania. Odnośnie żony podał, że ona dobrze opiekuje się dziećmi, dba o ich dzieci i on nie ma do niej pod tym względem żadnych uwag. .
Dowód: zeznania powoda W. K. k.46v-47v akt, zeznania pozwanej B. K. k. 47v-48v,, zeznania świadka M. S. k. 45v-46, dowód z dokumentów na kartach: 6, 39-40 akt przedmiotowej sprawy.
Sąd uznał za wiarygodne zarówno zeznania powoda W. K. i pozwanej B. K. jak również zeznania świadka M. S. w zakresie, w jakim znalazły one odzwierciedlenie w dokonanych powyżej ustaleniach faktycznych, bowiem ten zakres ich zeznań jest przekonujący i układa się w pewną logiczną całość z pozostałym uznanym za wiarygodny materiałem dowodowym. Zeznania świadka zawierały okoliczności faktyczne, które podawały też strony. W zasadzie co do okoliczności faktycznych nie było pomiędzy stronami sporu. Odmienna była jedynie ocena stron co do zasadności powództwa w tej sprawie, jednakże ocena tej kwestii jest obowiązkiem Sądu.
Co do dowodów z dokumentów wskazanych wyżej Sąd nie dopatrzył się okoliczności mogących budzić wątpliwości co do ich prawdziwości; nie były one również kwestionowane przez strony.
Sąd oddalił wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z akt sprawy o rozwód, jaka toczyła się pomiędzy stronami przed Sądem Okręgowym w Toruniu uznając za wystarczające do rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie przeprowadzenie dowodu z odpisu wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu orzekającego rozwód pomiędzy stronami – ze stwierdzeniem prawomocność. Odpis tego wyroku został Sądowi przedłożony przez pełnomocnika powoda. Sąd podziela również argumenty strony pozwanej za oddaleniem dowodu z tychże akt zawarte w protokole rozprawy.
Sąd zważył co następuje:
Zgodnie z art. 52 § 1 k.r.o z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Przesłanką zastosowania art. 52 § 1 k.r.o. jest trwałe zerwanie wszelkich stosunków majątkowych oraz brak możliwości podejmowania wspólnych decyzji gospodarczych, traktując je wyraźnie jako konsekwencję uprzedniego ustania więzi rodzinno-prawnych między małżonkami. Ważnymi powodami uzasadniającymi ustanowienie przez sąd pomiędzy małżonkami rozdzielności majątkowej mogą być również np.: trwonienie wspólnego majątku, rażąca niegospodarność, uchylanie się od pomnażania i utrzymywania majątku wspólnego.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wziąć pod uwagę również tę okoliczność, że aktualnie pomiędzy W. i B. małż. K. został orzeczony rozwód. Pozew w sprawie o rozwód został wniesiony przez B. K.. W toku trwania sprawy o rozwód W. K. wystąpił z pozwem w tej sprawie o ustanowienie przez Sąd rozdzielności majątkowej. Powód podawał, że miał wcześniej złożyć ten pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej, ale z braku czasu złożył go we wrześniu 2022r. Małżeństwo ich zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 9 stycznia 2023r. Wyrok ten uprawomocnił się z dniem 16 stycznia 2023r. Z chwilą prawomocnego rozwiązania małżeństwa W. K. i B. K. przez rozwód, co nastąpiło dnia 16 stycznia 2023r., ustała z mocy prawa łącząca ich wcześniej wspólność majątkowa małżeńska. Z uwagi na tę okoliczność - Sąd uznał, że powództwo w tej sprawie nie jest zasadne, ponieważ istniejący wcześniej pomiędzy małżonkami K. ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej ustał z mocy prawa z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód pomiędzy nimi.
Jednakże w sytuacji odmiennej interpretacji co do powyższego w zaistniałych okolicznościach faktycznych do oceny Sądu w tej sprawie pozostawałaby kwestia czy zachodzą podstawy do ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej małżeńskiej z datą obejmującą okres przed prawomocnym orzeczeniem rozwodu tj. z datą 1 stycznia 2022r. bądź nawet z datą 15 marca 2021r. podawaną wcześniej przez pozwaną, na którą godził się też powód. Pozwana ostatecznie w toku postępowania zmieniła stanowisko w sprawie wnosząc o oddalenie powództwa w całości. Przekonujące jest jej stwierdzenie: „Myślę że nie spowodowałam swoim zachowaniem niczego takiego, co by uzasadniało ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną pomiędzy nami, a w tej chwili ustała z mocy prawa wspólność majątkowa”.
Analizując materiał dowodowy zgromadzony w sprawie pod tym kątem Sąd uznał, że wobec tych wszystkich okoliczności, które wskazano wyżej w ustaleniach faktycznych nie mogą odnieść zamierzonego skutku twierdzenia i okoliczności podnoszone przez powoda, które mają uzasadniać żądanie pozwu o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy nim i B. K. ze wskazywaną datą wsteczną.
Powód w uzasadnieniu swojego żądania ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej pomiędzy nim a jego żoną zarzucał żonie jedynie tę okoliczność, że wypłaciła ona z konta kwotę 6000 zł, ale sam też podawał, że nastąpiło to po tym, jak żona zorientowała się, że on wcześniej bez jej wiedzy i zgody wypłacał te duże sumy pieniędzy z konta i że działo się to w okolicznościach, kiedy był on już związany z inną kobietą. Pozostałe okoliczności mające uzasadniać żądanie ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej, które podawał on w uzasadnieniu pozwu, to były jedynie jego obawy, których on sam w toku postępowania przed Sądem już nie potwierdzał. Postępowanie dowodowe nie wykazało, by pozwana zaciągała jakieś zobowiązania lub kredyty bez wiedzy i zgody męża, nie naraziła go też na konieczność spłacania za nią jakiś zobowiązań, ponieważ takich nie zaciągała. Postępowanie dowodowe wykazało natomiast, że to raczej postępowanie powoda było naganne, kiedy po związaniu się z inną kobietą zaczął wypłacać bez wiedzy żony znaczne kwoty pieniędzy z konta – takie, na jakie pozwalał jemu limit dzienny i robił to niemalże codziennie wypłacając w tej sposób kwotę ok. 20 000 zł. W tych okolicznościach oczywiste jest, że ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami byłoby wygodne dla powoda i porządkowałoby jego sytuację majątkową jeszcze przed prawomocnym orzeczeniem rozwodu, jednakże okoliczność taka nie może stanowić ważnego powodu do ustanowienia pomiędzy małżonkami rozdzielności majątkowej. Obecnie z chwilą orzeczenia rozwodu sytuacja ta została uporządkowana. Okoliczności podnoszone przez powoda nie stanowią - zdaniem Sądu - ważnych powodów, które uzasadniałyby żądanie ustanowienia rozdzielności majątkowej pomiędzy nim i jego żoną z datą wsteczną czy nawet z datą wniesienia przez niego pozwu, co również mogłoby być rozważane. Ponadto uwzględnienie tego żądania powoda - biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, byłoby krzywdzące dla pozwanej ze względów podnoszonych przez nią a mających uzasadniać jej żądanie oddalenia powództwa a powołanych wyżej w nin. uzasadnieniu, które to okoliczności Sąd podziela.
Wobec wszystkich okoliczności ustalonych w toku postępowania dowodowego w tej sprawie - w przekonaniu Sądu - nie istnieją żadne podstawy, które pozwalałyby ustanowić pomiędzy stronami rozdzielność majątkową z datą wsteczną podawaną przez powoda czy drugą datą, na którą się godził, ani też z datą wniesienia tego pozwu, gdyby nawet rozważać taką ewentualność. Z kolei ustanawianie obecnie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami tj. z datą orzekania w tej sprawie bądź z datą uprawomocnienia się tego orzeczenia stało się bezprzedmiotowe, bowiem z chwilą prawomocnego orzeczenia rozwodu z mocy prawa ustała pomiędzy małżonkami W. i B. K. wspólność majątkowa małżeńska.
Reasumując - ocena tych wszystkich okoliczności wynikających z przeprowadzonego postępowania dowodowego, na które wskazano wyżej skłoniła Sąd do rozstrzygnięć znajdujących odzwierciedlenie w wyroku. I tak Sąd w punkcie 1) wyroku oddalił powództwo. O powyższym orzeczono na postawie art. 52 § 1 k.r.o. a contrario ze względów, na które wskazano szczegółowo wyżej.
W punkcie 2) wyroku Sąd kosztami sądowymi obciążył powoda - o powyższym orzeczono po myśli art. 113.1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych a contrario biorąc pod uwagę wynik sprawy.
W punkcie 3) wyroku Sąd zasądził od powoda W. K. na rzecz pozwanej B. K. kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu - o powyższym orzeczono po myśli art. 98 § 3 kpc w zw. z § 4. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2005r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.
Sędzia
R. A.
Sąd informuje, że przedłużany był termin do sporządzenia uzasadnienia wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Brodnicy
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Renata Antkowiak
Data wytworzenia informacji: