Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Brodnicy

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Brodnicy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Jan Raszkowski
Protokolant:	Karolina Wesołowska

po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2017 r. w Brodnicy

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. S.K.A. w W.

przeciwko M. S.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sędzia

J. R.

Sygn. akt I C 194/17

UZASADNIENIE

Powód (...) sp. z o.o. sp. k.a. z siedzibą w W. w dniu 13 września 2016 roku wniósł do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej M. S. kwoty 317,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 13 września 2016 roku oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że dochodzona przez niego kwota wynika z faktury z dnia 18 grudnia 2013 roku wystawionej przez pierwotnego wierzyciela, od którego nabył wierzytelność w drodze umowy cesji wierzytelności z dnia 01 lipca 2015 roku.

W dniu 11 stycznia 2017 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie w sprawie VI Nc-e (...) stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i postanowił przekazać sprawę zgodnie z właściwością ogólną pozwanej do Sądu Rejonowego w Brodnicy.

Pozwana nie podjęła w terminie zawiadomienia o rozprawie pomimo jego dwukrotnego awizowania. Sąd postanowił pozostawić je w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia i wydał wyrok zaoczny.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W uzasadnieniu pozwu powód wskazywał, że dochodzona przez niego kwota wynika z nieuiszczonych opłat wynikających z umowy o pośrednictwo w sprzedaży bezpośredniej zawartej pomiędzy poprzednim wierzycielem – (...) sp. z o.o. w W. a pozwaną.

(dowód: kopia umowy z wyciągiem z regulaminu – k. 14 – 15 akt)

Z umowy wynika, pozwana miała dokonywać sprzedaży konsumentom produktów pierwotnego wierzyciela. Miała ona otrzymywać od wierzyciela faktury i opłacać je terminowo, zaś w przypadku braku terminowej płatności miały być od tych kwot naliczane odsetki ustawowe.

W dniu 18 grudnia 2013 roku poprzedni wierzyciel wystawił pozwanej fakturę nr (...) na kwotę 235,51 zł, płatną do dnia 04 stycznia 2014 roku. Z faktury wynikało, że dotyczyła ona kosmetyków.

(dowód: kopia faktury nr (...) – k. 16 - 17 akt)

W dniu 10 stycznia 2014 roku poprzedni wierzyciel skierował do pozwanej ponaglenie, za co obciążył ją kwotą 7,00 zł. Ponaglenie o podobnej treści skierował również w dniu 24 stycznia 2014 roku i 14 lutego 2014 roku, również naliczając opłaty po 7,00 zł.

(dowód: kopia ponaglenia z 10 stycznia 2014 roku – k. 18 akt, 24 stycznia 2014 roku – k. 19 akt, 14 lutego 2014 roku – k. 20 akt)

W dniu 1 lipca 2015 roku powód zawarł z poprzednim wierzycielem – (...) sp. z o.o. w W. umowę sprzedaży wierzytelności.

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem kopia umowy sprzedaży wierzytelności – k. 21 - 24 akt)

Z umowy wynika, że (...) sp. z o.o. w W. zbyła na rzecz (...) Sp. z o.o. S. k. a. Z siedzibą w W. wierzytelności wymienione w załączniku do umowy. Z poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii wyciągu z załącznika do umowy wynika, iż przedmiotem cesji była również wierzytelność wobec pozwanej.

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem kopia wyciągu z załącznika do umowy – k. 25 akt)

W dniu 8 lipca 2015 roku w swoim oświadczeniu cedent oświadczył, że warunek zapłaty został ziszczony i tym samym wierzytelności zostały definitywnie przeniesione na cesjonariusza.

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem kopia oświadczenia cedenta z dnia 8 lipca 2015 roku – k. 26 akt)

W dniu 7 lipca 2015 roku powód zawiadomił pozwaną o cesji wierzytelności oraz zawezwał ją do wskazanej kwoty.

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem kopia zawiadomienia o cesji wierzytelności i wezwanie do zapłaty – k. 27 - 28 akt)

Sąd zważył, co następuje:

Pozwana nie zajęła w niniejszej sprawie żadnego stanowiska i nie stawił się na rozprawie. W związku z tym, w myśl art. 339 § 1 k.p.c. Sąd wydał wyrok zaoczny.

Zgodnie z art. 339 § 2 k.p.c. w tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Stan faktyczny w sprawie ustalono więc w oparciu o przedłożone przez powoda dowody wymienione wyżej.

Przyjęcie przez sąd przy wydaniu wyroku zaocznego za prawdziwe twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych jest dopuszczalne, jeżeli twierdzenia te zostały przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Sąd nie może przyjąć za prawdziwe twierdzeń powoda przedstawionych dopiero na rozprawie albo w pismach, które nie zostały doręczone pozwanemu.

W art. 339 § 2 k.p.c. nie chodzi jednak o prawne domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda, gdyż domniemania prawne wiążą sąd (art. 234 k.p.c.), natomiast w omawianym przypadku związanie nie zachodzi, skoro sąd ocenia, czy okoliczności nie budzą uzasadnionych wątpliwości albo nie zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Chodzi tu raczej o fikcję (zob. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 1958 r., 3 CR 448/58, RPEiS 1959, z. 3, s. 346) albo domniemanie przyznania okoliczności faktycznych przez pozwanego.

Utrwalony w judykaturze i niekwestionowany w nauce jest pogląd, że przyjęcie za prawdziwe twierdzeń powoda dotyczy wyłącznie okoliczności faktycznych i nie zwalnia sądu orzekającego od obowiązku rozważenia, czy oświadczenia te uzasadniają należycie i w całości żądania pozwu i czy uwzględnienie tych żądań nie narusza obowiązujących przepisów. Sąd nie jest zatem zwolniony z obowiązku dokonania prawidłowej oceny materialnoprawnej zasadności żądania pozwu opartego na tych twierdzeniach (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1958 r., 1 CR 969/57, OSNC 1960, nr 1, poz. 14; wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 15 września 1967 r., III CRN 175/67, OSNC 1968, nr 8-9, poz. 142; z dnia 15 marca 1996 r., I CRN 26/96, OSNC 1996, nr 7-8, poz. 108; z dnia 6 czerwca 1997 r., I CKU 87/97, Prok. i Pr. - wkładka 1997, nr 10, s. 44; z dnia 31 marca 1999 r., I CKU 176/97, Prok. i Pr. 1999, nr 9, s. 30).

Jeżeli zatem w świetle przytoczonych przez powoda okoliczności brak podstaw do uwzględnienia żądania pozwu, sąd wyrokiem zaocznym oddala powództwo (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 r., III CRN 30/72, Biul. SN 1972, nr 10, poz. 178, LEX nr 7094).

W niniejszej sprawie większość zaoferowanych przez powoda dowodów (poza umową cesji) nie spełniła kryterium dowodu w rozumieniu przepisów kodeku postępowania cywilnego.

Umowa przelewu określając przedmiot sprzedaży odwołuje się do załączników czy to w formie papierowej, czy też elektronicznej. Kserokopie akt nie mają jednak żądanej mocy dowodowej (nie jest opatrzony podpisami osób uprawnionych do reprezentacji, które były uprawnione do wystawienia tego dokumentu, a więc wierzyciela pierwotnego.

Zdaniem Sądu strona powodowa, nie posiadając załącznika do przedmiotowej umowy w formie oryginału lub odpisu poświadczonego za zgodność z oryginałem, nie zadbała o zachowanie formy czynności, która umożliwiłaby sprostanie regułom postępowania dowodowego, zwłaszcza że umowa przelewu wierzytelności dawała jej takie możliwości. Powód przedstawił bowiem tylko nieczytelną kopię wyciągu poświadczoną za zgodność z oryginałem przez swego pełnomocnika.

Wskazać należy, że przelew wierzytelności (art. 509 k c) należy do czynności prawnych rozporządzających, bowiem przenosi na nabywcę wierzytelność przysługującą zbywcy, tj. prawo podmiotowe wierzyciela do żądania od dłużnika świadczenia. Podkreślić należy, że warunkiem skutecznej cesji wierzytelności jest istnienie tego prawa. Aby wierzytelność mogła być przedmiotem przelewu, musi być w dostateczny sposób zindywidualizowana poprzez dokładne określenie stosunku zobowiązaniowego, z którego wynika. Judykatura przyjęła, że oznaczenie wierzytelności to wskazanie stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Elementy te w momencie zawierania umowy przelewu powinny być oznaczone lub przynajmniej oznaczalne. Natomiast do chwili przejścia wierzytelności z majątku zbywcy do majątku nabywcy winno nastąpić dokładne sprecyzowanie pozostałych elementów stosunku zobowiązaniowego, w ramach którego istnieje zbywana wierzytelność (wyrok SN z dnia 11 maja 1999 r., III CKN 423/99, Biul. SN 2000/1/1).

Ani umowa sprzedaży zawarta między pozwaną a pierwotnym wierzycielem, ani też faktury, z których rzekomo ma wynikać zobowiązanie pozwanego nie spełniają pojęcia dokumentu. Dowodem w postępowaniu cywilnym mogą być dokumenty urzędowe i prywatne. Dokumentem jest utrwalone, wyłącznie w formie pisemnej (niezależnie od materiału, na którym zostało sporządzone), uzewnętrznienie wszelkiego rodzaju spostrzeżeń, myśli, oświadczeń ludzkich, nadające się do wielokrotnego wykorzystania. Zgodnie z art. 244 k.p.c., dokumenty urzędowe sporządzone w odpowiedniej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej w zakresie ich działania lub przez organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje pozarządowe w zakresie powierzonych im przez przepisy ustawy spraw z dziedziny administracji publicznej, korzystają z domniemania zgodności z prawdą tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone oraz z domniemania prawdziwości (autentyczności pochodzenia takiego dokumentu od jego wystawcy).

Z dokumentem prywatnym (definiowanym w nauce jako każdy dokument pisemny nie spełniający kryteriów dokumentu urzędowego) art. 245 k.p.c. wiąże wzruszalne domniemanie jego autentyczności pochodzenia zawartego w nim oświadczenia od wystawcy, który go własnoręcznie podpisał.

Dokumenty, o których mowa w kodeksie postępowania cywilnego, to dokumenty oryginalne, które mogą być zastąpione odpisami, gdy ustawa na to pozwala. Brak jest natomiast przepisu pozwalającego na zastąpienie dokumentu (oryginalnego) jego niepoświadczonym odpisem, w tym przede wszystkim odbitką, kserokopią. Kopie dokumentów, niepoświadczone za zgodność z oryginałem nie są dowodami z dokumentów (uchwała SN z dnia 29 marca 1994 r., III CZP 37/94, OSNC 1994, Nr 11, poz. 206, postanowienie SN z dnia 27 lutego 1997 r., III CKU 7/97, LEX nr 50764, wyrok SN z dnia 3 kwietnia 2009 r., II CSK 459/08, LEX nr 607254; wyrok SN z dnia 29 kwietnia 2009 r., II CSK 557/08, LEX nr 584200).

Z samego zaś faktu, że strona powodowa zawarła umowę przelewu wierzytelności z (...) sp. z o.o. w W. wcale nie wynika, że nabyła też wierzytelności względem pozwanej w świetle przedstawionych wyżej rozważań co do mocy dowodowej materiału dowodowego zaoferowanego przez powoda.

Z faktu, że powód sporządził dokument, w postaci zawiadomienia o cesji wierzytelności, adresowany do pozwanej, nie wynika fakt istotny, a mianowicie, że wierzytelność przeciwko pozwanej w ogóle istniała, tym bardziej, że powód nie wykazał, aby owo „zawiadomienie“ w ogóle zostało doręczone pozwanej, czy nawet wysłane w taki sposób, że mogła się ona zapoznać z jego treścią. Pismo to, jako dokument prywatny, stanowi jedynie dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie określonej treści.

Podkreślić należy, iż w procesie obowiązuje zasada kontradyktoryjności. Zgodnie z przepisem art. 3 kpc, strony obowiązane są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Przepis ten nie nakłada zatem na sąd obowiązku dążenia do wykrycia prawdy obiektywnej (materialnej) bez względu na procesową aktywność stron. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa w myśl art. 6 kc na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne ( por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 15.7.1999 r., I CKN 415/99, LEX nr 83805 i in.).

Zgodnie z art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Stosownie zaś do art. 232 kpc, strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, stąd też - co do zasady - w postępowaniu cywilnym to powód powinien udowodnić istnienie dochodzonej wierzytelności, okoliczności jej powstania oraz wysokość. Skoro większość dowodów przedstawionych przez powoda stanowi wartość kartek papieru, na których je sporządzono, powództwo należało oddalić.

Sędzia