Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 185/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Brodnicy z 2024-06-12

Sygn. akt I C 185/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Brodnicy- I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Dawid Sztuwe

Protokolant:

st. sek. sąd. Kamila Kosiorek

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2024 r. w Brodnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa Miasta S. W.

przeciwko M. Ż.

o zapłatę

1.  umarza postępowanie w zakresie cofniętego powództwa,

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.

/Sędzia/

Dawid Sztuwe

Sygn. akt I C 185/23

UZASADNIENIE

Powód Miasto S. W. D. W. w W. złożył do Sądu Rejonowego dla Warszawy – Woli w W. pozew o zasądzenie od pozwanych B. Ż. i M. Ż. kwoty 29.953,91 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 02.10.2018 r. do dnia zapłaty i kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwani byli użytkownikami wieczystymi działek oznaczonych nr (...), które stanowią własność powoda, zaś pozwani są jego użytkownikami wieczystymi, jak również stali się właścicielami lokali usługowych nr (...) z którymi wiązało się użytkowanie wieczyste części ułamkowej gruntu, który również stanowił własność powoda. Stawka opłaty rocznej wynosi 1.568 zł/m 2.

W 2013 r. dokonano aktualizacji stawek, przy czym pozwani odwołali się od aktualizacji w zakresie lokali (...) i finalnie stawka została ustalona wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy - Woli W W., który uprawomocnił się 29.09.2018 r. Powód wskazywał, że łączne zobowiązanie do spłaty zgodnie z wyrokiem to 29.953,91 zł wraz z odsetkami. Powód wzywał pozwanych do zapłaty, jednakże nie spłacili oni długu.

Postanowieniem z dnia 28.12.2021 r. w sprawie I Nc 5010/21 Są Rejonowy dla W.W. w W. uznał się niewłaściwym do rozpoznania sprawy i przekazał ją tutejszemu Sądowi. Ponadto z uwagi na śmierć pozwanej przed wniesieniem pozwu, postanowieniem z dnia 09.12.2022 r. odrzucił pozew w stosunku do pozwanej B. Ż..

Po przekazaniu sprawy do tutejszego Sądu w dniu 22.02.2023 r. tutejszy Sąd w sprawie I Nc 114/23 wydał nakaz zapłaty zgodny z żądaniem pozwu, od którego M. Ż. skutecznie wywiódł sprzeciw.

Pozwany w sprzeciwie wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu. Wskazał, że pozwany nigdy nie otrzymał precyzyjnego wyliczenia zadłużenia od powoda. Dokonywał płatności zgodnie z dokumentami powoda, po otrzymaniu wezwania do zapłaty prowadził z powodem korespondencję, celem ustalenia wysokości zadłużenia.

W okresie od 21.12.2020 r. do 29.09.2021 r. spłacił łącznie 53.555,24 zł, w jego ocenie spłacił zatem zadłużenie za okres do 2019 r. (gdzie wskazano mu 50.064,97 zł jako należność główna), zaś pozostała kwota winna zostać zaliczona na poczet odsetek. Wskazał ponadto, że nie jest od 29.01.2021 r. właścicielem lokali (...), zaś od 15.01.2021 r. zbył miejsca parkingowe MP/8, MP/9 i MP/10 i niesłusznie naliczono mu opłaty z tego tytułu. Wskazał ponadto, że w jego ocenie powód nie udowodnił roszczenia co do wysokości, albowiem nie wskazał precyzyjnie jakich opłat i za jakie lokale żąda.

W replice na powyższe powód podtrzymał swe żądania w całości. Wskazał, że po wezwaniu pozwany dokonał szeregu wpłat, powód zaliczał te wpłaty zgodnie z dyspozycją i w dalszym ciągu pozostawały kwoty do zapłaty. Wskazał, że wpłata 7.900,77 zł z dnia 21.12.2020 r. dotyczyła natomiast zgodnie z dyspozycją opłaty za rok 2019 r. Powód dochodzi natomiast jedynie opłat za lata 2014 – 2018.

Pismem z dnia 11.03.2024 r. powód ograniczył powództwo do kwoty 16.469,98 zł wnosząc o zasądzenie kwot 15.626,50 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 09.09.2019 r. i 845,37 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29.09.2018 r. Wskazał, że wynika to z rozliczenia nadpłat, w piśmie przedstawił sposób rozliczenia.

Pismem procesowym z dnia 24.04.2024 r. pozwany również podtrzymał swe dotychczasowe stanowisko w całości. Wskazał że jego zdaniem powód księgował wpłaty w sposób dowolny, zdarzało się, że zaliczał zapłatę na rzecz należności przyszłych. Wskazał, że dokonał on spłaty 49.935,70 zł powiększone o odsetki ustawowe. Do pisma przedłożył wyliczenia własne dotyczące zadłużenia.

Na dalszym etapie postępowania, strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Miast S. W. jest właścicielem działek o nr (...), dla których prowadzona jest księga wieczysta (...), działki te stanowią grunty, pod którymi znajdował się budynek, w którym mieścił się szereg lokali usługowych, pozwani byli natomiast właścicielami nieruchomości, dla których prowadzone są księgi wieczyste (...), które to powstały w wyniku wykupu (wyodrębnienia lokali) dla których prowadzone są księgi (...), (...), (...), (...).

Pozwani lokale o numerach (...) nabyli w drodze umowy z dnia 13.10.2010 r. sporządzonej przed Notariuszem w W. M. B..

Użytkowanie wieczyste lokali nr (...) nabyli natomiast w drodze umowy z dnia 27.10.2010 r. sporządzonej przed tym samym notariuszem.

W dniu 26.09.2012 r. pozwani natomiast kupili lokale (...) w drodze umowy sporządzonej przed tym samym notariuszem.

Lokal nr (...) zbyli oni na rzecz osoby trzeciej umową z dnia 27.11.2020 r. sporządzoną przed notariuszem w B. M. M..

Udział w garażu podziemnym zbyli natomiast w dniu 15.01.2021 r. przed tym samym notariuszem. Lokale nr (...) zbyli w dniu 29.01.2021 r. przed ww. notariuszem. Lokal nr (...) zbyli natomiast umową z 05.03.2020 r. przed Notariuszem w W. M. F..

Dowód:

- wydruki z (...) k. 8 – 56

- akt notarialny z 13.10.2010 r. – k. 57 – 59

- akt notarialny z 27.10.2010 r. – k. 60 – 67v

- akt notarialny z 26.09.2021 r. – k. 68 – 73

- akt notarialny z 27.11.2020 r. – k. 214 – 219

- akt notarialny z 15.01.2021 r. – k. 220 – 223

- akt notarialny z 05.03.2020 r. – k. 224 – 239

- akt notarialny z 29.01.2021 r. – k. 240 – 247

Pismem z dnia 15.05. (...). wypowiedziano wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego dla lokalu (...), lokalu (...), lokalu (...), lokalu (...), lokalu (...), dla działek nr (...) – dokonując zwiększenia tejże opłaty, zgodnie z treściami pism.

Pozwani odwoływali się od wysokości opłat i finalnie zostały one ustalone prawomocnym wyrokiem Sąd Rejonowego dla Warszawy W. w W. z dnia 09.07.2018 r. w sprawie I C 150/16, wyrok uprawomocnił się 29.09.2018 r.

Sąd ustalił opłaty za rok 2014, 2015 oraz kolejne – dla lokalu (...),30 za 2014 r., 1229,17 zł za 2015 r. i 1362,03 zł począwszy od 2016 r., dla lokalu (...) 1296,10 zł za 2014 r., 1453,20 zł za 2015 r. i 1610,29 zł począwszy od 2016 r., dla lokalu (...) 2082,62 zł za 2014 r., 2335,03 zł za 2015 r. i 2587,44 zł począwszy od 2016 r., dla lokalu (...) 1132,14 zł za 2014 r., 1269,35 zł za 2015 r. i 1406,56 zł począwszy od 2016 r., dla lokalu (...) 6359,26 zł za 2014 r., 7130,02 zł za 2015 r. i 7900,77 zł począwszy od 2016 r., dla lokalu (...) 881,24 zł za 2014 r., 988,06 zł za 2015 r. i 1094,87 zł począwszy od 2016 r., dla lokalu (...) 2104,20 zł za 2014 r., 2359,24 zł za 2015 r. i 2614,27 zł począwszy od 2016 r., dla miejsca postojowego ustalono natomiast opłatę na kwotę 509,86 zł od stycznia 2014 r..

W dniu 17.09.2020 r. do pozwanych skierowano wezwanie do zapłaty, łącznie kwoty 68.842,69 zł, w tym 61.165,27 zł jako należność główna za lata 2014 – 2019, oraz 7.677,42 zł jako odsetki.

Pozwani w dniu 25.09.2020 r. skierowali wniosek o zestawienie opłat za poszczególne lokale, albowiem w ich ocenie istniały rozbieżności, na co odpowiedziano im w formie email. Finalnie w dniu 29.10.2020 r. powód wskazał, że zadłużenie w zakresie należności głównej to 50.967,80 zł. Powód do pozwu przedłożył wydruki, z których miało wynikać, iż na dzień złożenia pozwu należność to 54.183,45 zł jako należność główna i 5.674,28 zł jako odsetki – łącznie 59.857,73 zł. Pozwany przedłożył natomiast szereg dowód wpłat z 21.12.2020 r. i późniejszych – do września 2021 r., przy czym spłaty dotyczyły zarówno należności dochodzonej pozwem, jak również opłat za rok 2020.

Dowód:

- wypowiedzenie wysokości opłaty – k. 74 – 101

- wyrok z 09.07.2018 r. – k. 102 – 104

- wezwania do zapłaty – k. 106 – 113 i 173 – 176

- wniosek o informację i mail oraz dalsza korespondencja – k. 177 – 184

- wydruki wyliczeń na 07.09.2021 r. – k. 114 – 133 i 209 – 213,

- dowody przelewów – k. 185 – 209

- wyliczenia pozwanego – k. 333 – 339

- zeznania I. O. – k. 323v

W toku procesu na zobowiązanie Sądu pozwany złożył ponadto swoje wyliczenia należności w tym odsetek, jak również dokonanych spłat, z czego wynikało, iż w latach 2011 – 2021 spłacił 168.945,25 zł jako należność główna i 12.968,02 zł jako odsetki, zaś do zapłaty miało pozostać 6.156,13 zł z tytułu odsetek. I. O. (2) – pracownik pozwanego zajmowała się sprawami finansowymi pozwanego i kontaktowała się w sprawie zadłużenia z powodem.

Powód twierdził, że zadłużenie to około 61 tys. złotych, podczas gdy z jej wyliczeń to było około 50 tys. złotych. Wpłat dokonywali w ten sposób, ażeby zaspokoić najstarsze zobowiązania. I. O. (2) nie wiedziała skąd rozbieżność pomiędzy jej wyliczeniami, a wyliczeniami powoda. Mogło do tego dojść z uwagi na sposób zaliczania spłat przez powoda. O całej sprawie dowiedzieli się, gdy przyszedł nakaz. Biuro finansowe pozwanego stało na stanowisku, że pozwany rozliczył się z powodem za lata 2014 – 2018.

Dowód:

- wezwania do zapłaty – k. 106 – 113 i 173 – 176

- wniosek o informację i mail oraz dalsza korespondencja – k. 177 – 184

- wydruki wyliczeń na 07.09.2021 r. – k. 114 – 133 i 209 – 213,

- dowody przelewów – k. 185 – 209

- wyliczenia pozwanego – k. 333 – 339

- zeznania I. O. – k. 323v

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o przedłożone przez stronę powodową oraz pozwaną dokumenty jak również ich kopie, a także wydruki i wyliczenia własne stron oraz zeznania świadek. Wskazać należy, że w zakresie niespornym Sąd dał wiarę we wszystkie przedłożone dowody, natomiast w zakresie w jakim istniały rozbieżności, Sąd dał wiarę zeznaniom świadka jak również dokumentom przedstawiającym wyliczenia pozwanego. Zwłaszcza w świetle tego, że po złożeniu ostatniego pisma procesowego przez pozwanego wraz ze szczegółowymi wyliczeniami, powód nie odniósł się w żaden sposób do jego treści, ani nie składał dodatkowych wniosków dowodowych.

Strony pozostawały w sporze, co do wysokości należnych powodowi opłat z tytułu użytkowania wieczystego gruntów położonych w W., stanowiących własność powoda, do których to opłat pozwani (później jedynie pozwany M. Ż.) byli zobowiązani z tytułu posiadania nieruchomości położonych na tychże gruntach.

Użytkowanie wieczyste i wynikający z nich obowiązek uiszczania opłat regulują przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, zaś dochodzenie ich oparte jest o przepisy kodeksu cywilnego i postępowania cywilnego. Niespornym było to, że pozwani byli użytkownikami wieczystymi gruntów stanowiących własność powoda, pozwany M. Ż. nie kwestionował swojego obowiązku zapłaty co do zasady, natomiast kwestionował go o tyle, że według jego wyliczeń roszczenia powoda z tytułu użytkowania wieczystego nie istniały, albowiem w ramach dokonywanych wpłat zaspokoił on roszczenia w całości.

Powód dochodził opłat za lata 2014 – 2018 r. wskazać należy, że zarówno przed jak i w trakcie procesu pozwany spłacał należności z tego tytułu. Wysokość opłat wynikała z wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy W. w W. z dnia 09.07.2018 r. w sprawie I C 150/16, który to wyrok uprawomocnił się 29.09.2018 r.

To na powodzie spoczywa obowiązek udowodnienia roszczenia co do zasady i wysokości, co wynika z art. 6 k.c.

Zgodnie z art. 227 k.p.c., przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Stosownie natomiast do art. 230 k.p.c., gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane. Wreszcie stosownie do art. 233 § 1 k.p.c., Sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

W niniejszej sprawie w ocenie Sądu powód nie udowodnił swego roszczenia właśnie co do wysokości. Ostatecznie nie odniósł się do twierdzeń pozwanego wyrażonych w piśmie z 24.04.2024 r. w żaden sposób, wobec czego Sąd biorąc pod uwagę wynik całej rozprawy, Sąd uznał fakty te za przyznane.

Całokształt materiału dowodowego skłonił Sąd do dania wiary właśnie w dokumenty prywatne przedkładane przez pozwanego, a tym samym do przyjęcia, że faktycznie spłacił on swoje zadłużenie w całości. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30.06.2004 r. w sprawie IV CK 474/03 „Dowód z dokumentu prywatnego jest samodzielnym środkiem dowodowym, o którego mocy dowodowej rozstrzyga sąd według ogólnych zasad oceny dowodów.”. Wskazać należy, że aktualne w ocenie Sądu pozostają również rozważania (co prawda w odwrotnej konfiguracji procesowej) poczynione przez Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 29 czerwca 2011 r. w sprawie I Aca 793/20, gdzie wskazano, że „przyznanie może być dorozumiane, gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach. W takim wypadku sąd może uznać te fakty za przyznane (art. 230 KPC). Tak więc bierność pozwanego może prowadzić do ustalenia faktów wyłącznie na podstawie twierdzenia powoda. Jeżeli więc pozwany nie wypowie się co do faktu przytoczonego przez powoda, sąd może oprzeć rozstrzygnięcie na stanie faktycznym ustalonym tylko na podstawie twierdzeń powoda.” Jest to limitowane jednakże wynikiem pozostałego materiału dowodowego i tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 lutego 1975 r. w sprawie II CR 719/74 wskazał, że „Niewypowiedzenie się jednej strony co do twierdzeń strony przeciwnej nie może samo przez się stanowić podstawy do uznania faktów za przyznane. Zarówno art. 229, jak i art. 230 KPC muszą być interpretowane i stosowane z uwzględnieniem przepisu art. 3 par. 2 KPC, a więc nakazów wynikających z przyjętej zasady prawdy obiektywnej.”

Wskazać należy, że powód na poparcie swym twierdzeń przedstawiał wyliczenia własne, w tym także uzasadniał w jaki sposób księgował wpłaty dokonywane przez pozwanego. Pozwany natomiast wskazywał, że zaliczenia te nie były dokonywane prawidłowe, na poparcie swych twierdzeń przedstawił również wyliczenia własne. Finalnie w ocenie Sądu powód nie odniósł się do ostatecznych wyliczeń pozwanego, które zostały zaprezentowane w piśmie z dnia 24.04.2024 r.

Powód ani nie złożył w replice na powyższe pismo żadnego własnego stanowiska – chociażby sprowadzającego się do zaprzeczenia twierdzeniom pozwanego. Powód nie wykazywał dalszej inicjatywy dowodowej – nie żądał przeprowadzenia dalszych dowód, w tym np. z opinii biegłego z dziedziny rachunkowości. W niniejszej sprawie – z uwagi na sposób spłacania zadłużenia przez pozwanego (tj. po terminach i ze wskazaniem różnych tytułów), jak również sposób księgowania wpłat przez powoda (tj. zgodnie ze wskazaniem pozwanego, a częściowo na poczet najdalej wymagalnych), właściwie nie sposób bez dowodu z takiej opinii jednoznacznie stwierdzić, na jakim poziomie jest obecnie zadłużenie pozwanego i jak wygląda jego struktura. Skoro zatem powód pozostawał bierny wobec kolejnych twierdzeń pozwanego popartych dowodami prywatnymi, to w ocenie Sąd – biorąc pod uwagę całokształt pozostałego materiału dowodowego – że przyznaje on je w sposób dorozumiany.

Struktura zadłużenia jest istotna przy ocenie zasadności dochodzenia roszczenia. Sąd zobowiązany jest przeanalizować roszczenie powoda z punktu widzenia prawa materialnego. W sprawie niezwykle istotnym elementem było ustalenie jak kształtowała się „historia długu”, tj. jaką łączną kwotę wpłacił pozwany na poczet zadłużenia, jak te kwoty zostały zarachowane i na poczet jakich należności.

Sąd na podstawie twierdzeń strony powodowej nie był w stanie ustalić, co składało się na strukturę zadłużenia przedstawionego w pozwie. Strona pozwana podnosiła w tym zakresie szereg zarzutów, ale powód nie odniósł się do nich i nie zaprezentował twierdzeń i wiarygodnych dowodów wskazujących na to, że pozwany jest rzeczywiście zobowiązany do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem. Nie wiadomo nawet w jaki sposób powód wyliczył wysokość należności głównej i odsetek. Zresztą powód modyfikował swoje stanowisko, co świadczyło, iż przyjęta przez niego metoda rozliczenia pozwanego była błędna. Dowody zebrane w sprawie nie pozwalały na zweryfikowanie czy kwota zadłużenia istniejącego w chwili wniesienia pozwu i później była rzeczywiście kwotę rzeczywistego zadłużenia pozwanego. Powód nie przedstawił metodyki wyliczenia tego zadłużenia. Złożył jedynie dokumenty księgowe, które nie były jasne. Jest to o tyle istotne, że pozwany konsekwentnie podnosił nieprawidłowości przy wyliczeniu salda. Przedstawiał swoje własne wyliczenia. Ocena stanowisk stron mogła być ostatecznie dokonana jedynie przez biegłego, ale o przeprowadzenie tego dowodu strona powodowa nie wnosiła.

W ocenie Sądu powód nie sprostał obowiązkowi udowodnienia roszczenia co do wysokości, a zatem powództwo należało oddalić, w zakresie natomiast cofniętego przez powoda powództwa – postępowanie należało umorzyć stosownie do art. 203 w zw. z art. 355 k.p.c., o czym orzeczono w punkcie pierwszym i drugim sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach w punkcie trzecim sentencji wyroku Sąd oparł o treść art. 98 k.p.c., uznając powoda za stronę przegrywającą proces w całości i zasądził od niego na rzecz pozwanego kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego pozwanego wraz z odsetkami, na które składały się jedynie stawka określona w § 2 pkt 5 rozporządzenia z dnia 22 października 2015 r. Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie tj. z dnia 24 sierpnia 2023 r. (Dz. U. z 2023 r. poz. 1964).

/Sędzia/

Dawid Sztuwe

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Kamila Kosiorek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Brodnicy
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Dawid Sztuwe
Data wytworzenia informacji: