Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 926/16 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Brodnicy z 2017-03-03

Sygn. akt: I C 926/16

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Brodnicy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Jan Raszkowski

Protokolant:

Karolina Wesołowska

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2017 r. w Brodnicy

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko A. K.

o zapłatę

1/ zasądza od pozwanego A. K. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 3.466,07 zł (trzy tysiące czterysta sześćdziesiąt sześć złotych 07/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4.07.2016 roku,

2/ oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3/ zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 733,00 zł (siedemset trzydzieści trzy złote 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia

SSR Jan Raszkowski

Sygn. akt I C 926/16

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. z siedzibą w W. w dniu 4 lipca 2016 roku wniósł do tutejszego Sądu o zasądzenie od pozwanego A. K. kwoty 4.921,92 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 4 lipca 2016 roku oraz o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania.

Wskazywał, że na dochodzoną przez niego kwotę składają się następujące kwoty:

- 1.467,64 zł tytułem kapitału pożyczki nr (...),

- 49,76 zł tytułem odsetek pożyczki nr (...),

- 331,02 zł tytułem obsługi w domu pożyczki nr (...),

- 2.512,56 zł tytułem kapitału pożyczki nr (...),

- 81,69 zł tytułem odsetek pożyczki nr (...),

- 379,25 zł tytułem obsługi w domu pożyczki nr (...),

W uzasadnieniu powód wskazywał, że dochodzona przez niego kwota wynika z umowy pożyczki nr (...) zawartej w dniu 09 stycznia 2015 roku i umowy pożyczki nr (...) zawartej w dniu 15 kwietnia 2015 roku pomiędzy powodem a pozwanym.

Pozwany na rozprawie w dniu 20 października 2016 roku pozwany uznał powództwo w części. Wskazał, że na zaciągnięcie drugiej pożyczki został zachęcony przez powoda. Pożyczką tą spłacił pierwszą pożyczkę, zostało mu jeszcze jakaś kwota z tej pożyczki. Na rozprawie w dniu 15 grudnia 2016 roku dodatkowo wniósł o oddalenie powództwa w części dotyczącej opłaty za obsługę pożyczki w domu i części, w jakiej już pożyczki spłacił. Wskazał, że początkowo ktoś po pieniądze przyjeżdżał, ale później już nie.

Pozwany wbrew swym zapewnieniom i pomimo dwukrotnego odraczania terminu nie przedłożył jednak żadnych dowodów na okoliczność wpłat na poczet zadłużenia z tytułu pożyczek.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwany w dniu 09 stycznia 2015 roku zawarł z powodem umowę pożyczki nr (...).

(dowód: umowa pożyczki nr (...) z dnia 09 stycznia 2015 roku – k. 7 - 8 verte akt)

Z umowy wynika, iż powód udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 1.400,00 zł na okres 60 tygodni.

Umowa przewidywała ubezpieczenie pożyczki, za które powód naliczył opłatę w kwocie 224,00 zł oraz opłatę przygotowawczą w kwocie 162,40 zł.

Ponadto w treści umowy zastrzeżono dodatkową opłatę przygotowawczą w kwocie 64,96 zł i opłatę za obsługę pożyczki w domu w wysokości 51,4 % całkowitej kwoty pożyczki w wysokości 719,60 zł.

Umowa przewidywała oprocentowanie pożyczki w wysokości 12% w skali rocznej, co oznaczało, że łączna kwota odsetek do spłaty miała wynosić 132,52 zł.

Całkowity koszt pożyczki został określony na 518,92 zł, zaś łączne zobowiązanie do spłaty na kwotę 2.703,48 zł.

Pożyczka miała być spłacana ratalnie, w tygodniowych ratach w wysokości 45,06 zł, a ostatnia rata w wysokości 44,94 zł.

W umowie przewidziano również możliwość naliczania odsetek za opóźnienie, oraz możliwość wypowiedzenia umowy pożyczki w przypadku zalegania pożyczkobiorcy ze spłatą dwóch kolejnych rat.

Powód wskazał, że pozwany dokonał wpłat w łącznej wysokości 591,00 zł i zostały one zaliczone na poczet należności zgodnie z mechanizmem opisanym w umowie.

Pozwany w dniu 15 kwietnia 2015 roku zawarł z powodem umowę pożyczki nr (...).

(dowód: umowa pożyczki nr (...) z dnia 15 kwietnia 2015 roku – k. 5 - 6 verte akt)

Z umowy wynika, iż powód udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 1.900,00 zł na okres 60 tygodni.

Umowa przewidywała ubezpieczenie pożyczki, za które powód naliczył opłatę w kwocie 304,00 zł oraz opłatę przygotowawczą w kwocie 220,40 zł.

Ponadto w treści umowy zastrzeżono dodatkową opłatę przygotowawczą w kwocie 89,16 zł i opłatę za obsługę pożyczki w domu w wysokości 51,4 % całkowitej kwoty pożyczki w wysokości 976,60 zł.

Umowa przewidywała oprocentowanie pożyczki w wysokości 10% w skali rocznej, co oznaczało, że łączna kwota odsetek do spłaty miała wynosić 149,32 zł.

Całkowity koszt pożyczki został określony na 673,72 zł, zaś łączne zobowiązanie do spłaty na kwotę 3.638,48 zł.

Pożyczka miała być spłacana ratalnie, w tygodniowych ratach w wysokości 60,65 zł, a ostatnia rata w wysokości 60,13 zł.

W umowie przewidziano również możliwość naliczania odsetek za opóźnienie, oraz możliwość wypowiedzenia umowy pożyczki w przypadku zalegania pożyczkobiorcy ze spłatą dwóch kolejnych rat.

W dniu 25 sierpnia 2015 roku powód skierował do pozwanego wypowiedzenie obu umów. Wskazał w nim, że termin wypowiedzenia w dniu 01 października 2015 roku. W treści pisma wyszczególnił też żądane przez niego kwoty.

Powód nie załączył jednak ani dowodu nadania, ani odbioru powyższego pisma.

(dowód: kopia wypowiedzenia umowy z dnia 25 sierpnia 2015 roku – k. 9 i verte akt)

W dniu 25 marca 2016 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 4.821,92 zł w terminie do dnia 08 kwietnia 2016 roku pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania cywilnego.

Powód nie załączył jednak do pozwu ani dowodu nadania, ani potwierdzenia odbioru powyższego pisma.

(dowód: kopia przedsądowego wezwania do zapłaty z dnia 25 marca 2016 roku – k. 10 akt)

W dniu 14 czerwca 2016 roku powód skierował do pozwanej pismo informujące o stanie zadłużenia wskazując pozostałe do zapłaty kwoty – 1.848,42 zł z tytułu umowy pożyczki nr (...) i kwota 2.973,50 zł z tytułu umowy pożyczki nr (...).

Powód nie załączył jednak do pozwu ani dowodu nadania, ani potwierdzenia odbioru powyższego pisma.

(dowód: kopia pisma informującego z dnia 14 czerwca 2016 roku – k. 11 akt)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów z dokumentów, które nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności i nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w sprawie ustalono w oparciu o przedłożone przez powoda dowody wymienione wyżej. Dowody te są ze sobą zgodne i tworzą spójny obraz stanu faktycznego.

Pozwana uznała powództwo w części (tj. poza opłatami za obsługę pożyczki w domu), zaś stosownie do treści przepisu art. 213 § 2 kpc sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że sprzeciwiałyby się temu zasady współżycia społecznego oraz stwierdzenie, że uznanie powództwa narusza porządek prawny lub służy jego obejściu.

Analizując przedstawiony materiał dowodowy wskazać należy, iż godnie z art. 720 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem.

Z kolei w myśl art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (t.j. Dz. U. z 2014 roku, poz. 1497 ze zm.) przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności między innymi umowę pożyczki. Umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Kredytodawca lub pośrednik kredytowy jest zobowiązany niezwłocznie doręczyć umowę konsumentowi. Umowa powinna być sformułowana w sposób jednoznaczny i zrozumiały (art. 29 ustawy o kredycie konsumenckim).

Przy umowie pożyczki, głównymi świadczeniami stron są:

- po stronie pożyczkodawcy udostępnienie określonych środków finansowych do korzystania na określony okres czasu,

- po stronie pożyczkobiorcy, zwrot tych środków (tak zwany depozyt nieprawidłowy).

Umowa pożyczki została przy tym ukształtowania w kodeksie cywilnym w taki sposób, że co do zasady może być zarówno umową odpłatną, jak i nieodpłatną. W przypadku zawarcia przez strony odpłatnej umowy pożyczki, wynagrodzenie pożyczkodawcy winno być wyraźnie określone w umowie. Zwyczajowo formę wynagrodzenia za korzystanie z cudzego kapitału stanowią odsetki, ewentualnie zapłata prowizji. Ustawodawca, aby przeciwdziałać ocenianemu negatywnie w świetle zasad współżycia społecznego zjawisku lichwy oraz aby chronić interesy słabszych uczestników obrotu gospodarczego, jakimi zazwyczaj są konsumenci, wprowadził przy tym do kodeksu cywilnego instytucję odsetek maksymalnych (art. 359 § 2 1 k.c.), których wysokość winna stanowić podstawowe odniesienie do oceny ekwiwalentności wysokości wynagrodzenia pożyczkodawcy ustalonego w umowie. Stopa tych odsetek ustalana jest w odniesieniu do aktualnej stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego i odzwierciedla bieżący układ stosunków gospodarczych, „cenę” pieniądza w obrocie międzybankowym i poziom inflacji, zapewnia więc pożyczkodawcom godziwy zysk. Z drugiej strony jej wprowadzenie nie pozwala podmiotom uprzywilejowanym, jakim zwykle w obrocie z konsumentami znajdującymi się w trudnej sytuacji materialnej, niewykształconymi lub mającymi trudności intelektualne z rozeznaniem konsekwencji swojego działania, są pożyczkodawcy, na wykorzystywanie przymusowego położenia słabszej strony umowy. Odsetki, obok prowizji za udzielenie pożyczki, stanowią wynagrodzenie pożyczkodawcy za korzystanie przez kredytobiorcę z jego środków finansowych. Trzeba też podkreślić, że umowa pożyczki, sformułowana zgodnie z zasadami uczciwego i rzetelnego obrotu na rynku kapitałowym, powinna jasno określać, które opłaty i prowizje stanowią zysk pożyczkodawcy, a które są pobierane na pokrycie konkretnych kosztów ponoszonych przez niego w związku z zawartą umową i jej obsługą. Te ostatnie powinny zostać przy tym określone w wysokości rzeczywiście ponoszonej przez pożyczkodawcę tak, aby nie stanowić ukrytego źródła zysku.

Z załączonych umów pożyczki wynika, że opłata za obsługę pożyczki w domu pobierana jest jako procent wpłacanej przez klienta kwoty obliczony poprzez podzielenie kwoty w pozycji F, stanowiącej opłatę za obsługę pożyczki w domu, przez kwotę w pozycji G, stanowiącą łączne zobowiązanie do spłaty. Procent ten może ulegać zmianie w przypadku zmian oprocentowania powodującego zmianę łącznego zobowiązania do spłaty.

Zgodnie z kolejnymi postanowieniami umowy pożyczki, w przypadku, gdy klient opóźnia się ze spłatą kwoty równej co najmniej dwóm pełnym ratom pożyczki, pożyczkodawca ma prawo wezwać pożyczkobiorcę do zapłacenia zaległych rat lub ich części w terminie 7 dni od doręczenia wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy, a w przypadku braku zapłaty może wypowiedzieć umowę w terminie 30 dni od doręczenia wypowiedzenia. Po upływie okresu wypowiedzenia umowy, pożyczkodawca ma prawo dochodzić od pożyczkobiorcy zwrotu całości niespłaconej kwoty łącznego zobowiązania oraz naliczyć odsetki za opóźnienie od zaległej kwoty brutto pożyczki, według ostatniej, aktualnej stopy rocznej oprocentowania pożyczki za okres do dnia rozwiązania umowy.

W czasie trwania umów pozwany dokonał wpłat w łącznej wysokości 591,00 zł.

Zawarcie umów pożyczki przez strony uznać należało za bezsporne. Potwierdza to bowiem umowy pożyczki załączone do pozwu. Jednakże wątpliwości Sądu wzbudziły zapisy przedmiotowych umów w zakresie wysokości ustalonej opłaty za obsługę pożyczki w domu. Z tych też względów, w ocenie Sądu koniecznym było dokonanie z urzędu ustalenia zgodności tychże zapisów z przepisami ustawy, a w konsekwencji zakresu odpowiedzialności pozwanego wobec powoda, zwłaszcza, że problematyka wzorca umownego stosowanego w niniejszej sprawie przez powoda była przedmiotem zainteresowania Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Umowy konsumenckie podlegają ocenie w świetle klauzuli generalnej z art. 385 1 § 1 k.c. z wyłączeniem jedynie jednoznacznie sformułowanych postanowień określających główne świadczenia stron oraz tych postanowień, na których treść konsument miał rzeczywisty wpływ, co musi zostać wykazane przez proferenta (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 czerwca 2007 roku, VI Ca 228/07).

Zgodnie z art. 385 1 § 1 k.c., postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym ceny lub wynagrodzenia, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. W § 3 art. 385 1 k.c., ustawodawca wyjaśnił, że nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

W judykaturze podkreśla się, że umowa jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, jeśli wykracza przeciw uznanym w społeczeństwie zasadom moralnym lub przyjętej w obrocie uczciwości. Przedsiębiorca będzie działać nieuczciwie, tj. wbrew dobrym obyczajom, gdy sporządzone przez niego klauzule umowne będą godzić w równowagę stosunku prawnego ( zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 26 kwietnia 2013 r. VI ACa 1571/12 LEX nr 1339417).

Zgodnie zaś z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 sierpnia 2011 roku wydanego w sprawie o sygnaturze akt VI ACa 262/11 istotą dobrych obyczajów jest szeroko rozumiany szacunek dla drugiego człowieka. W stosunkach z konsumentami powinien wyrażać się on informowaniem o wynikających z umowy uprawnieniach, niewykorzystywaniem uprzywilejowanej pozycji profesjonalisty przy zawieraniu umowy i jej realizacji, rzetelnym traktowaniu konsumenta jako równorzędnego partnera umowy. Za sprzeczne z dobrymi obyczajami można więc uznać działania zmierzające do niedoinformowania, dezorientacji, wywołania błędnego przekonania u konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. Działania te potocznie określa się jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające od przyjętych standardów postępowania. Z kolei rażące narażenie interesów konsumenta oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym. (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 13 lipca 2005 r., I CK 832/04, Biul. SN 2005, Nr 11, poz. 13 oraz z dnia 3 lutego 2006 r., I CK 297/05, Biul. SN 2006, nr 5-6, poz. 12, z dnia 27 października 2006 r., I CSK 173/06, Lex nr 395247).

W ocenie Sądu, powód jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych, posługującym się przy zawieraniu umów z konsumentami wzorcami umownymi. Pozwany natomiast jest konsumentem w rozumieniu ustawy, bowiem zgodnie z art. 22 1 k.c. jest osobą fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową, a z treści umowy pożyczki nie wynika aby pozwany zawierał przedmiotową umowę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wiedzą notoryjną jest, także to, iż powód posługuje się wzorcem umowy w ramach wykonywanej działalności, na treść którego pożyczkobiorcy nie mają wpływu, a poszczególne postanowienia nie są z nimi indywidualnie uzgadniane.

Nie podlegają one żadnym negocjacjom, a pożyczkobiorca nie ma faktycznie żadnego wpływu na ich treść. Konsument może albo przystąpić do umowy na proponowanych we wzorcu warunkach albo odmówić zawarcia umowy.

Z treści przedłożonych umów wynika, że łączne zobowiązanie pożyczkobiorcy składa się oprócz kapitału, odsetek i ubezpieczenia także opłata przygotowawcza, dodatkowa opłata przygotowawcza oraz opłata za obsługę pożyczki w domu.

Zgodnie z treścią umów opłata za obsługę pożyczki w domu pobierana jest jako procent wpłacanej przez klienta kwoty obliczony poprzez podzielenie kwoty w pozycji F, stanowiącej opłatę za obsługę pożyczki w domu, przez kwotę w pozycji G, stanowiącą łączne zobowiązanie do spłaty. Opłata ta pobierana jest w zamian za odbiór rat pożyczki w miejscu zamieszkania konsumenta przez przedstawiciela pożyczkodawcy.

Wysokość tej opłaty to 51,4% kwoty udzielonych pożyczek.

Jej wysokość w kwocie stanowiącej w niniejszej sprawie ponad 50% kwoty pożyczki udzielonej pozwanemu, nie odzwierciedla rzeczywiście ponoszonych kosztów z tytułu obsługi pożyczki w miejscu zamieszkania pożyczkobiorcy. Nadto, Sąd miał na względzie, iż wysokość tej opłaty we wskazanej wysokości jest rażąco wygórowana i uzależniona jedynie od wysokości przyznanych do dyspozycji środków oraz okresu spłaty pożyczki bez uwzględnienia ekwiwalentności świadczonej usługi. Sąd miał również na uwadze, że wzorzec umowny zawiera niepełną informację o całkowitym koszcie pożyczki, bowiem nie uwzględnia opłaty z tytułu obsługi pożyczki w domu, co w sposób wyraźny może wprowadzać przeciętnego uczestnika obrotu gospodarczego w błąd co do faktycznej wysokości ciążącego na nim zobowiązania. Zdaniem Sądu, powyższe postanowienie umowne narusza istotnie interesy konsumenta i może prowadzić do uzyskania przez stronę powodową nieuzasadnionych korzyści finansowych oraz nadmiernego obciążenia konsumenta. Treść tego postanowienia umownego pozostaje w wyraźnej sprzeczności z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 20 kwietnia 2015 r. nr RWA- (...), w której stwierdził on, że stosuje określone w art. 24 ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 24 ust.1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów polegające na:

1. stosowaniu opłaty za obsługę w domu, której wysokość nie odpowiada wartości świadczeń realizowanych w ramach tej opłaty, co może stanowić naruszenie art. 3 ust.1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503 ze zm.),

2. stosowaniu dodatkowej opłaty przygotowawczej, której wysokość nie odpowiada wartości świadczeń realizowanych w ramach tej opłaty, co może stanowić naruszenie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503 ze zm.),

3. stosowaniu opłaty przygotowawczej, której wysokość nie odpowiada wartości świadczeń realizowanych w ramach tej opłaty, co może stanowić naruszenie art. 3 ust.1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503 ze zm.),

Powód został ukarany karą pieniężną za naruszenie zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, zobowiązany do zaniechania stosowania wskazanej praktyki oraz wprowadzenia określonych zamian we wzorcu umownym w terminie do dnia 1 sierpnia 2015 r.

W kontekście powyższych rozważań, nie budzi zatem wątpliwości, że postanowienie umowne w zakresie obciążenia pozwanego opłatą obsługi pożyczki w domu w wysokości wskazanej w treści umowy pożyczki jest zbyt wygórowane i kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy i stanowiąc praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.

Skoro pozwany spłaciła pożyczki w wysokości 591,00 zł, to należało uznać, że w części zaspokoił dochodzone roszczenie, zwłaszcza że powód wygenerował przy tej kwocie cały szereg różnych kosztów i opłat, w tym ubezpieczenie pożyczki, za które powód naliczył opłatę oraz opłatę przygotowawczą i dodatkową opłatę przygotowawczą i opłatę za obsługę pożyczki w domu w wysokości 51,4 % całkowitej kwoty pożyczki.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności objęcie pozwanego umową ubezpieczenia o niewiadomej treści, gdyż brak w treści umowy pożyczki szczegółowych informacji o treści ubezpieczenia, przy umowie pożyczki zawartej na okres 60 tygodni i kwotach pożyczki 1.900,00 zł i 1.400,00 zł świadczy o braku ekonomicznego uzasadnienia objęcia pozwanego tym ubezpieczeniem a wysokość pobranej składki pozwala uznać, iż ubezpieczenie to miało fikcyjny charakter, a jego zawarcie służyło w istocie obejściu przepisów o odsetkach maksymalnych. Postanowienia te nakładały bowiem na pozwanego obowiązek spełnienia rażąco wysokiego świadczenia, nie służącego w rzeczywistości tym celom, jakie wskazywała druga strona umowy. Wysokość składki, zwłaszcza w stosunku do wysokości pożyczki, okresu obowiązywania umowy i wysokości ewentualnego świadczenia ubezpieczyciela, a także ponoszonego przez niego ryzyka, świadczy również o pozorności zawartej umowy. W doktrynie podkreśla się, że umowa ubezpieczenia jest często wykorzystywana w praktyce przez podmioty udzielające osobom fizycznym pożyczek lub kredytów w sposób zarobkowy jako dodatkowe narzędzie czerpania zysków w zawartej umowy.

Zgodnie z art. 353 1 k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Zgodnie z art. 58 § 1 i 2 k.c. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Nieważna jest też czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Powództwo podlegało częściowemu uwzględnieniu tj. w zakresie niespłaconej należności głównej oraz skapitalizowanych odsetek umownych.

W ocenie Sądu powództwo w dalej idącym zakresie jako nieusprawiedliwione w świetle powyższych rozważań podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd postanowił na podstawie przepisu art.100 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc.

Rygor natychmiastowej wykonalności został wyrokowi nadany na podstawie przepisu art.333 § l pkt 2 k.p.c.

Sędzia

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Emilia Czubak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Brodnicy
Osoba, która wytworzyła informację:  Jan Raszkowski
Data wytworzenia informacji: